In het domein van het adviseren van familiebedrijven zijn er diverse benaderingen mogelijk. Sommige adviseurs gaan als ware detectives op zoek naar de diepere oorzaken van problemen, waarbij ze geloven dat een probleem pas kan worden opgelost als de volledige geschiedenis ervan minutieus in kaart is gebracht. Hierbij proberen ze ook de psychologische motieven van de familieleden te doorgronden.
Wanneer adviseurs niet psychologisch geschoold zijn, kan dit al snel leiden tot amateuristische (en dus potentieel gevaarlijke) exercities. In het geval van psychologisch geschoolde adviseurs resulteert dit vaak in een boeiende analyse, maar zonder concrete oplossingen aan te bieden.
Daartegenover staat de oplossingsgerichte adviseur. De Amerikaan Steve de Shazer is de grondlegger van deze benadering in de adviespraktijk, met Louis Cauffman als een van de pioniers in Europa op dit gebied, met onder andere het standaardwerk “The Solution Tango” (2006). Louis Cauffman is inmiddels een autoriteit op dit gebied en wordt veelvuldig gevraagd als spreker, niet alleen in Nederland en Vlaanderen maar ook in China.
Onlangs heeft Louis zijn oplossingsgerichte methode samengevat in het boek “Oplossingsgerichte coaching. Simpel werkt het best,” uitgegeven door Boom/Nelissen. Het boek leest vlot en biedt een uitstekende introductie tot de wereld van oplossingsgericht advieswerk.
Wat onderscheidt de oplossingsgerichte methode nu van de meer probleemanalytische aanpak? Terwijl de analytische methode zich richt op het hoe en waarom van problemen, concentreert de oplossingsgerichte methode zich op de doelen van de betrokkenen. De adviseur gaat actief op zoek naar de krachtbronnen in elke betrokkene en probeert deze optimaal te benutten om de gestelde doelen te bereiken.
Louis Cauffman illustreert dit met een voorbeeld uit zijn praktijk met familiebedrijven. Een succesvolle familieondernemer heeft een conflict met zijn schoonzoon, die zonder veel overleg een nieuw computersysteem heeft aangeschaft. Na de uiting van woede van de ondernemer, vraagt de adviseur naar wat er wél goed gaat in het familiebedrijf. In plaats van het conflict met de schoonzoon te benadrukken, wordt er een bredere discussie gestart over de toekomst van het bedrijf en de gemeenschappelijke doelen van alle betrokkenen. Dit leidt tot een succesvolle strategische oefening.
Betekent dit dat de oplossingsgerichte adviseur problemen negeert? Absoluut niet. Volgens Cauffman zijn problemen “gouden wegwijzers naar mogelijke alternatieven”. Het oplossingsgerichte model is dus geïnteresseerd in achtergronden, oorzaken, en andere elementen van het probleem, maar alleen als ze kunnen bijdragen aan het creëren van oplossingen.
Voor iedereen die zich professioneel bezighoudt met familiebedrijven, en met name voor alle adviseurs van familiebedrijven, is het nieuwe boek van Louis Cauffman verplichte literatuur.
